هسته پژوهشی علوم شناختی


انجام فعالیت در حوزه های علمی و پژوهشی نیازمند وجود ساختارهای هدایت کننده و تسهیل گر می باشد. در این بین شاخه های میان رشته ای نیز از این قاعده نه تنها مستثنی نیستند بلکه بعلت نیاز به همکاری میان رشته های مختلف نیاز شدیدتری به وجود نهاد و ساختاری پیوند دهنده و هدایت کننده دارند. علوم شناختی بعنوان علمی میان رشته ای و نوپا در سطح جهان رو به گسترش است و دانشگاه فردوسی مشهد همانند سایر بخش های علمی بخشی از توان خود را بر آموزش در این حوزه قرار داده است. وجود نهادی همگرا برای استفاده از پتانسیل پژوهشی دانشجویان در دانشکده های مختلف برای ارتقاء علمی در حوزه علوم شناختی بسیار کاربردی و مفید خواهد بود. هسته پژوهشی علوم شناختی در جهت تحقق اهداف و نیازهای خود فعالیت خود را آغاز کرده است و در چندین بخش مختلف به دانشجویان و دانش آموختگان این رشته خدماتی ارائه می دهد. از اهم اهداف این هسته کمک به دانشجویان و پژوهشگران برای پیشبرد هرچه بهتر طرح های خود، پیوند آموخته های علم شناخت با نیازهای روز کشور و موسسات و ارگان های مختلف و برگزاری دوره ها، میزگردها و کارگاه های مختلف جهت مهارت افزایی جویندگان این علوم است.

 

 

  1. اخبار
  2. اطلاعیه ها

لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک...

31 Jul 2022

لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک...

31 Jul 2022

پیشینه: تفاوت‌های توجه اجتماعی، که از طریق الگوهای خیره شدن بیان می‌شوند، در اختلال طیف اوتیسم و همچنین، با تفاوت‌های ظریف در میان بستگان درجه اول گزارش شده است که نشان‌دهنده یک پیوند ژنتیکی مشترک است. یافته‌ها عمدتاً از روش‌های استاندارد ردیابی چشم (تعداد یا مدت زمان تثبیت) به دست آمده‌اند. با توجه به پویایی توجه دیداری، این روش‌های استاندارد ممکن است تفاوت‌های ظریف و در عین حال اصلی را در مکانیسم‌های توجه دیداری پنهان کنند. این مطالعه مجموعه‌ای از تحلیل‌های ردیابی چشم را برای داده‌های نگاه افراد مبتلا به ASD و والدین آنها به کار برد.
روش: این مطالعه شامل 165 آزمودنی در گروه‌های ذیل می‌باشد. 1) گروه اتیسم (24 نفر) 2) گروه کنترل 32 نفر 3) والدین گروه اتیسم (61 نفر) 4) والدین گروه کنترل (39 نفر). یک صحنه پیچیده با عناصر اجتماعی یا غیر اجتماعی نمایش داده شد و نگاه از طریق ردیاب چشم ردیابی شد. یازده روش تحلیلی از دسته‌های زیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت: (1) متغیرهای استاندارد (2) پویایی زمانی (مثلا نگاه در طول زمان) (3) الگوهای تثبیت (مانند تثبیت‌های مداوم یا پس‌رونده) (4) تثبیت‌های اولیه (5) الگوهای توزیع.
نتایج: هیچ تفاوت گروهی بین متغیرهای استاندارد، تثبیت اول و الگوی توزیع ظاهر نشد. هر دو گروه اتیسم و والدین اتیسم به طور متوسط کاهش توجه اجتماعی را در طول زمان و تثبیت مداوم غیر معمول نشان دادند.
بحث: تثبیت‌ها در طول زمان و تثبیت‌های مداوم، گروه اتیسم و گروه‌های والدین اتیسم را از گروه‌های کنترل متمایز می‌کند. یافته‌ها، کاربرد روش‌شناختی آن‌ را در مطالعات طیف اوتیسم برای توجه به تفاوت‌های توجه دیداری ظریف که ممکن است به علائم بالینی در اتیسم مرتبط باشد، برجسته می‌کند و تاثیر ژنتیکی را در خویشاوندانِ سالم و بدون نشانه بالینی، منعکس می‌کند.

 

مقدمه

مطالعه الگوهای حرکت چشم ابزار قدرتمندی برای آشکار کردن اطلاعات معنی‌دار در مورد استراتژی‌های ادراکی و توجهی و اندازه‌گیری غیرمستقیم مهارت‌های شناختی، توجهی و اجرایی است. حرکت چشم ممکن است به عنوان مکمل و همراه با سایر روش‌ها مثل اندازه‌گیری‌های روانشناسی (مثلا شاخص‌های دقت و زمان واکنش) و اندازه‌گیری عصبی در نظر گرفته شود. ردیابی چشم همچنین این پتانسیل را دارد که اطلاعات لحظه به لحظه شناخت اساسی را آشکار کند. با توجه به ماهیت اغلب خودکار و سریع حرکات چشم، تحلیل نگاه ممکن است پدیده‌ای را نشان دهد که به عنوان یک پیوند میانی بین مغز و رفتار وجود دارد.
استفاده از ردیابی چشم به ویژه در مطالعات شناخت اجتماعی در اختلال طیف اوتیسم انجام شده‌است. تفاوت‌های حرکت چشم را می‌توان در اوایل نوزادی در افراد مبتلا به اتیسم تشخیص داد (مانند عدم ترجیح بین نگاه کردن به صورت در مقابل اشیا، یا نشان دادن الگوهای اسکن غیر معمول هنگام خیره شدن به چهره‌ها). یافته ها بسته به نوع محرک متفاوت است. به عنوان مثال، هنگامی که اطلاعات رقابتی در صحنه وجود دارد (یعنی هم ویژگی های برجسته و هم غیر برجسته)، افراد مبتلا به ASD تمایل دارند زمان بیشتری را صرف کاوش در جنبه های غیر برجسته صحنه کنند؛ مانند اشیاء بی جان یا مناطق غیر چشمی صورت‌ها.
الگوهای حرکت چشم در جمعیت عمومی و در بین اختلالات روانپزشکی قابل توارث است که نشان می دهد حرکات چشم و توجه دیداری می‌توانند منعکس کننده ژنتیک و مکانیسم‌های عصبی زیست‌شناختی باشند. تفاوت های ظریف در نگاه در میان بستگان درجه اول افراد مبتلا به اتیسم، و به ویژه در میان کسانی که نشانه‌های مرزی اتیسم را دارند، گزارش شده است. مثلا والدینی که ویژگی‌های مرزی اتیسم را نشان می‌دهند هنگام قضاوت در مورد احساسات کمتر به ناحیه چشمی صورت تکیه می‌کنند.

 

پیشینه پژوهش

این کار، سودمندی مطالعه الگوهای نگاه را به عنوان یک اندوفنوتیپ خوب با توجه به وراثت‌پذیری و ارتباط آن‌ها با اتیسم نشان می‌دهد. با این حال، توجه دیداری و الگوهای حرکت چشم مورد استفاده در مطالعات، در بستگان درجه اول مورد بررسی قرار نگرفته است و تنها سه مطالعه تا به امروز به بررسی ادراک / توجه دیداری با استفاده از ردیابی چشم در والدین پرداخته‌اند. بنابراین، مطالعات بیشتر برای درک ماهیت و میزان تفاوت‌های نگاه در خویشاوندان، چگونگی همپوشانی این تفاوت‌ها با تفاوت‌های مشهود در اتیسم و ارتباطات آن با عوامل شناختی و بیولوژیکی ضروری است.
مطالعات در حال انجام، کارایی استفاده از روش های دیگر تجزیه و تحلیل برای بررسی داده های ردیابی چشم، که ممکن است جنبه های مهم شناخت را نشان دهد، نشان داده است. به عنوان مثال، تلاش‌ها (تکرار تثبیت های متوالی به سمت یک حوزه مورد علاقه) ممکن است منعکس کننده "توجه چسبنده" باشد، در حالی که بازگشت‌ها (مثلا تثبیت مجدد در زمینه های مورد علاقه که قبلاً بررسی شده) ممکن است از دست دادن کنترل اجرایی را نشان دهد. پس در حالی که روش‌های سنتی زمان تثبیت‌ها می‌توانند جنبه‌های مهم پردازش اطلاعات را نشان دهند، ممکن است برای ثبت الگوهای ظریف‌تر حرکت چشم که می‌توانند از طریق روش‌های دقیق‌تر و گسترده‌تر آشکار شوند، حساسیت نداشته باشند. بررسی پویایی‌های زمانی بسیار مهم است تا بتوان الگوهای توجه اجتماعی را به تصویر کشید.

 

روش پژوهش

آزمودنی‌ها: این مطالعه شامل 165 آزمودنی در گروه‌های ذیل می‌باشد. 1) گروه اتیسم (24 نفر) 2) گروه کنترل 32 نفر 3) والدین اتیسم (61 نفر) 4) والدین کنترل (39 نفر).
شرط ورود برای گروه اتیسم و کنترل، سن بالای 15 سال و IQ کلی و کلامی بالای 80 و نداشتن اختلال بینایی و اختلال روانپزشکی شدید بود. گروه والدین اتیسم باید حداقل دارای یک فرزند اتیسم و گروه والدین کنترل نیز باید بدون هیچ سابقه خانوادگی و پزشکی از اتیسم یا سایر بیماری‌ها از جمله بیماری‌های ژنتیکی می‌بودند.
فرایند eye-tracking: از آزمودنی‌ها خواسته می‌شد که بعد از دیدن یک تصویر (با مدت نمایش 8 ثانیه)، یک داستان را روایت کنند. آزمون ادراک موضوعی(TAT) به عنوان یک آزمون فرافکنی روانشناختی ایجاد شد و در مطالعات متعدد روایت داستان استفاده شده است. کارهای قبلی تفاوت های نگاه در گروه های والدین ASD و ASD را هنگام تولید داستان از محرک های TAT نشان داده است. مطالعه حاضر به دلیل پیچیدگی و یافته‌های قبلی که شاخص‌های عمومی تثبیت را متفاوت‌ در توجه به محیط و شخصیت‌های اصلی در میان افراد مبتلا به ASD و والدین آنها نشان می‌دهد، بر "صحنه‌ی زمین‌های کشاورزی" از تست TAT متمرکز شده است.

 

نتایج

این مطالعه مجموعه ای از تحلیل های ردیابی چشم را در تلاش برای توصیف عمیق تفاوت های بالقوه در الگوهای توجه دیداری به اطلاعات اجتماعی و غیر اجتماعی در اتیسم و گروه مرزی اتیسم (BAP) به کار برد. تفاوت‌های نسبتاً قوی در الگوهای تثبیت در طول دوره ارائه محرک در گروه‌های والدین ASD و BAP مشاهده شد، که در هر دو گروه توجه اجتماعی در طول زمان کاهش یافت. هر دو گروه والدین ASD و BAP همچنین تفاوت‌هایی را در تثبیت‌های مداوم تکراری نشان دادند. اگرچه تجزیه و تحلیل‌های ردیابی چشم اضافی تفاوت‌های نسبتا کمی را در گروه‌های ASD و والدین نشان داد (صرف نظر از وضعیت BAP)، کاهش داده‌ها از طریق تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی، تفاوت‌های گروهی قوی‌تری را در بین والدین نشان داد، و به نظر می‌رسد که این تفاوت‌ها عمدتاً توسط زیر گروهی که BAP را نشان می‌دهند هدایت می‌شود. این یافته‌ها بر سودمندی استفاده از طیف گسترده‌ای از رویکردهای تحلیلی برای به تصویر کشیدن آنچه که ممکن است تفاوت‌های ظریف، اما همچنان بسیار معنادار در توجه دیداری در ASD و خویشاوندان بدون تشخیص بالینی باشد، تأکید می‌کند.

 

بحث و نتیجه گیری

این مطالعه کاربرد خاص تجزیه و تحلیل منحنی رشد را برای مشخص کردن تفاوت‌های تثبیت معنی‌دار در طول یک task از توجه اجتماعی دیداری در اتیسم و گروه دارای نشانه‌های مرزی اتیسم برجسته می‌کند. با توجه به تفاوت های مشاهده شده در اتیسم و گروه دارای نشانه‌های مرزی اتیسم ، ممکن است تداوم نگاه به طور خاص با خطر اتیسم بیشتر مرتبط باشد. علی‌رغم اینکه اکثر متغیرهای دیگر به طور مستقل تفاوت قوی بین گروه‌ها ایجاد نمی‌کنند، وقتی با هم و با استفاده از تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی در نظر گرفته شوند، این مجموعه گسترده از متغیرهای ردیابی چشم اطلاعات مهمی را برای آشکار کردن تفاوت‌های نسبتاً قابل توجه در توجه اجتماعی بین اتیسم و گروه دارای نشانه‌های مرزی اتیسم از گروه‌های کنترل مربوطه ارائه می‌کند. تصور می‌شود که متغیرهای ردیابی چشمی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته‌اند، به‌طور مؤثر جنبه‌های مختلف شناخت اساسی را نشان می‌دهند، بنابراین ممکن است بینش‌های کلیدی را در مورد ریشه‌های تفاوت‌های عملکرد اجتماعی در اتیسم نشان دهند. این روش‌ها می‌توانند علاوه بر مطالعات مربوط به آموزش مهارت‌های اجتماعی در افراد مبتلا به اتیسم، به عنوان ابزاری عینی برای اندازه‌گیری نتایج درمان مفید باشند. طبق دانش ما، این مطالعه جامع ترین کاربرد انواع مختلف روش های تحلیلی ردیابی چشم در اتیسم و گروه دارای نشانه‌های مرزی اتیسم تا به امروز است. با توجه به ماهیت عینی و قابل اندازه‌گیری متغیرهای دقیق ردیابی چشم که در اینجا مستند شده‌اند، یافته‌ها ممکن است به توسعه الگویی کمک کند که می‌تواند در مطالعات ردیابی چشمی آینده که توجه بصری را در اتیسم و سایر جمعیت‌ها بررسی می‌کند، مورد استفاده قرار گیرد.

NBIC_300.248.png

فناوری‌های همگرا

computational_.300__248_px.png

مدل سازی شناختی

cognitive_science_300_248.png

علوم‌شناختی

philosophy_of_mind_300__248_px.png

فلسفه ذهن

neuro_300__248_px.png

علوم اعصاب شناختی

anthropology_300.248.png

انسان‌شناسی شناختی

linguistics_300__248_px.png

زبان‌شناسی شناختی

cognitive_psy_300__248_px.png

روان‌شناسی شناختی

1 گروه آموزشی
2 مقطع تحصیلی
7 هیات علمی عضو هسته
11 دانشجوی دکتری
43 دانش آموخته
51 دانشجوی ارشد